Mitoz bölünme
- Tek hücreli canlılarda coğalmayı
- Çok hücreli canlılarda büyüme ve yenilenmeyi sağlar.
Hücre bölünmeye başlamadan önce belirli bir büyüklüğe erişmiş olması gerekir. Yeterli büyüklüğe ulaşan hücre kalıtsal materyalini (kromatinlerini) eşleyerek iki katına çıkarır. Sonrasında evre evre gerçekleşecek olan mitoz süreci başlar.
Mitoz başlamadan önce:
Genetik materyaller kopyalanarak iki katına çıkarılır. Bu kopyalama sonucunda birbirinin tıpkısı iki kromatin oluşturulur.
Mitoz süresince:
Normal zamanlarda genler kromatin denilen uzun DNA zinciri şeklindedirler. Fakat bölünme hazırlığına girildiğinde, genlerin taşınmasını kolaylaştırmak için bu uzun yapıların paketlenmesi gerekir. Bu yüzden kromatinler kısalıp kalınlaşırlarlar. Bu kısa kalın kromatinlere kromozom adı verilir. Her bir kromozomlar birbirinin aynı iki kromatin içerir. Buna ise kardeş kromatidler denir. Kardeş kromatidler sentromer denilen bir yapıyla fiziksel olarak birbirlerine bağlıdırlar. Kromozomların oluşmasından sonra çekirdek zarı yırtılır, kromozomlar hücreye dağılır.
Bir sonraki adımda serbest halde dolaşan kromozonlar iğ iplikçiklerine bağlanarak hücrenin ekvator bölgesine dizilirler. Sentrozom tarafından oluşturulan iğ iplikcikleri kardeş kromatidlerden her birini farklı yöne çekerek sentromerin açılmasına sebep olur. Sentromer açıldıktan sonra iki kardeş kromatidten her biri bir kutba çekilir.
Bu evrenin sonuda hücrenin iki ayrı kutbu aynı kalıtsal maddelere sahip olur. Iki ayrı kutup zıt yönlere hareket etmeye devam eder. Her bir kutupta genetik maddeyi içine alacak şekilde çekirdek oluşumu başlar. Kısa, kalın haldeki kromozomlar tekrar açılmaya başlar. Çekirdek bölünmesi gerçekleşip birbirinin aynı genetik materyala sahip iki çekirdek oluşur.
Sonraki adımda stoplazma bölünmesi başlar. Hayvan hücrelerinde hücre boğumlanarak iki ayrı hücre meydana getirir. Bitki hücresinde, hücreyi çevreleyen kalın, cansız çeperden dolayı boğumlanarak bölünmenin gerçekleşmesi mümkün olmaz. Bunun yerine ara lamel denilen bir yapı oluşturulur ve bu yapı yardımıyla bölünme tamamlanır ve birbirinin kopyası iki yavru hücre meydana gelir.
Video 1:
İzleyemiyorsan tıkla!
Video 2:
İzleyemiyorsan tıkla!
0 Response to "Hücre Bölünmesi ve Kalıtım: Mitoz Bölünme"